Załatwiając w zrujnowanej kancelarii sprawy ducha
coraz częściej znajduję się na ziemi niczyjej:
na biurku niewyraźna sterta książek
i nieczytelne maszynopisy...
Młodość ma tak ostrą wyraźną granicę
jaka w rzeczywistości nie oddziela dobra i zła;
na twarzach drużyny debiutantów
przenikliwy uśmiech założycieli wiary,
żyletka jednostronna, ale o dwóch ostrzach,
która rozcina węzeł życia
i jego roztapiające się płatki zgniata w symbole:
im gorsze tym lepsze, ojczyzna albo śmierć!
Wnet zapłonie podsycany przez rum płomienny atak,
już syczy wąż losu w twarzy mroźnego wiatru.
Męska dojrzałość? Wspaniałe urojenie:
siedemnastowieczny Siedmiogród
buforowe państewko między rzeczywistością a utopią
i w zakamarku w cieniu świecy Wielki Książę
z twarzą w bruzdach, pełną gorzkich zmarszczek
przemierzając w wyobraźni
kwadraty łąk cuchnące gównem janczarów
z niepowtarzalną strategią rozgrywa partię
szachów, ale w sytuacji bez wyjścia, bez szansy na ruch.
Ottó
Orbán
przełożył Bohdan Zadura
Ottó
Orbán urodził się w Budapeszcie 20 maja 1936 roku. Węgierski poeta, eseista,
tłumacz i wykładowca uniwersytecki.
Był wiceprezesem węgierskiego klubu PEN, założycielem Akademii Literatury
Cyfrowej.
Pod
koniec II wojny światowej, jako dziewięcioletni chłopiec stracił ojca. Po
zdaniu egzaminu maturalnego w 1954 roku został zatrudniony na Wydziale
Humanistycznym ELTE (w 1956 roku). Z powodu swojej choroby ukończył tylko
3 semestry, został hospitalizowany w 1958 roku. Później już nie kontynuował
studiów i nie uzyskał dyplomu. Odtąd był niezależnym pisarzem. Od
1962 roku był członkiem Węgierskiego Stowarzyszenia Pisarzy.
W
latach 1981-1991 był szefem czasopisma „Kortárs”. Od 1998 roku był
członkiem Życia i Literatury . Podróżował do Indii w 1968 roku, w
roku 1976 przebywał w Stanach Zjednoczonych. W 1987 roku został zaproszony
przez Hamline University of St. Paul i
University of Minnesota.
Wiersze
zaczął pisać całkiem młodo, kiedy był studentem, i wkrótce stał się
"cudownym dzieckiem". Jego pierwszy tom ukazał się w wieku 24
lat (w 1960 roku). Jego poezja z lat 60. charakteryzuje się silnym,
bezpośrednim nasyceniem emocjonalnym, które jest głównie karmione
doświadczeniami wojennymi i poetycko manifestuje się użyciem strukturalnej
metafory.
Od
drugiej połowy lat 70. W jego twórczości coraz częściej zaczęła się
pojawiać ironia, czerpał z autorów literatury węgierskiej i światowej, od
Attili Józsefa po Allena Ginsberga . Jego działalność jako tłumacza
była wyjątkowo szeroka, obejmowała główne obszary poezji
angielsko-amerykańskiej i hiszpańskojęzycznej, od starożytności do chwili
obecnej. Zmarł 26 maja w Szigliget, w wieku 66 lat.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz