Są w dolinie tej ptaki
Co fruwają wokół, beztroskie
I wabią delikatnie
Usidlającym pozorem dobroci
Żadnego nie widząc w tym fałszu.
Pod urokiem całe
Krążą wokół wabia, pogodne
A w świetle zwodniczym
Zieleńsze jest zamaskowane wzgórze
I lot ich lotniejszy się zdaje.
Ach, sygnał już dany
Palce na cynglu się kurczą.
Nieszczęsny gołąb prawdziwy
Z bólem odpaść od światła w dół musi
A miłość jego od żywych.
Wystan Hugh Auden
przełożył Leszek Elektorowicz
Wystan Hugh Auden (urodził się 21 lutego 1907 roku w Yorku, zmarł 29 września 1973 roku w Wiedniu) – poeta i pisarz angielski.
Urodził się w Yorku, wczesne dzieciństwo
spędził w Birmingham. Od ósmego roku życia uczęszczał do szkół z
internatem – w Surrey i Norfolk(Szkoła
Greshama). Wychowywany w rodzinie anglikańskiej,
jako kilkunastolatek porzucił wiarę.
Wykształcony w Oksfordzie, otrzymał niższy stopień
naukowy (bakałarza) po trzech latach studiów. Następnie spędził rok w Berlinie. Tam
zaczął wyrażać swój dotychczas skrywany homoseksualizm.
Po powrocie do Anglii uczył w szkołach
dla chłopców. W tym okresie, pomiędzy 1930 a 1935 napisał
najlepsze ze swych wczesnych wierszy miłosnych – This Lunar Beauty, Lay Your Sleeping Head, My Love, Fish in the
Unruffled Lakes i Out on the Lawn I Lie in Bed. W 1935 roku ożenił się
z Eriką Mann,
córką Thomasa Manna – było to "papierowe
małżeństwo", mające na celu umożliwienie Erice opuszczenie Rzeszy – oboje
małżonkowie byli osobami homoseksualnymi.
Auden, podobnie jak George Orwell, Pablo Neruda i Ernest
Hemingway, wyjechał na hiszpańską wojnę domową, aby wspierać
republikanów. Już wcześniej był uważany za swoistego rzecznika środowisk
lewicowo-liberalnych, ale nigdy nie wstąpił do partii komunistycznej. Przeżył
tam wielkie rozczarowanie – po powrocie z Hiszpanii odciął się zupełnie od
komunistów, odmawiał udziału w wiecach i prelekcjach.
Auden osiadł w 1939 roku w USA,
a w 1946 otrzymał
amerykańskie obywatelstwo. Było to źle przyjęte w obliczu rozpoczynającej się wojny i wpłynęło na pogorszenie jego
reputacji także jako poety. W USA związał się ze swoim studentem Chesterem
Kallmanem, byli razem prawie czterdzieści lat.
W 1948 roku powrócił do Europy,
podróżując po wielu krajach, spędzając jednak najwięcej czasu we Włoszech i Austrii. W latach 1956- 1961 był profesorem
poezji na Uniwersytecie w Oksfordzie.
Zgodnie z tradycją, praca ta polega na wygłaszaniu nie więcej niż 3 wykładów
rocznie i jest właściwie rodzajem stypendium umożliwiającego dostatnie i
spokojne życie. W okresie swojej profesury Auden spędził w Oksfordzie nie
więcej niż kilka tygodni. Dopiero w ostatnim roku swojego życia osiadł
ostatecznie w Oksfordzie. Zmarł w Wiedniu 29 września 1973 roku.
"Późny" Auden skoncentrował
się na dłuższych utworach poetyckich, a poprzez rozległe lektury filozoficzne i
teologiczne zbliżył się do chrześcijaństwa. Obok poezji tworzył także prace
krytycznoliterackie i dramaty, współpracował również z muzykami.
Wiersze Audena na język polski
tłumaczyli Stanisław Barańczak (m.in. 44 wiersze,
Kraków 1994) oraz Leszek Elektorowicz, Anna Knight, Tomasz Paweł Röhrich, Jarosław Marek Rymkiewicz i Jan Rostworowski.
Wiersz Audena "Funeral Blues"
został wykorzystany w filmie Cztery wesela i pogrzeb:
Napisał:
Christmas Oratorio
New Year Letter (1940)
For
the Time Being (1941-42)
wyd. pol. Tym czasom, przeł. Stanisław Barańczak, Dialog 1992/12
The
Sea and the Mirror (1942-1944)
wyd. pol. Morze i zwierciadło, przeł. S. Barańczak, Kraków 2003
The Age of Anxiety (1944-1946)
Achilles' Shield (1955)
Wydania polskie:
Ręka
farbiarza i inne eseje , Państwowy Instytut Wydawniczy 1988, wybór Michał Sprusiński, Jan Zieliński, wstęp Jan
Zieliński.
Liryki
najpiękniejsze,
Toruń: ALGO, 2001.
Morze
i zwierciadło,
Kraków: Wydawnictwo a5, 2003.
44
wiersze,
Kraków, Wydawnictwo Znak 1994, wybór, przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz