BYĆ POETĄ...

Być poetą to znaczy
iść aż do końca

Do końca wątpliwości
do końca nadziei
do końca namiętności
do końca rozpaczy

Dopiero potem podliczać
Nie wcześniej Nie wcześniej

A może się też zdarzyć
że suma życia
wyjdzie ci śmiesznie mała

Że jak dziecko będziesz niepewnie stawiać kroki
wciąż tylko w kwadraciku tabliczki mnożenia

Być poetą to znaczy
iść zawsze aż do końca

Milan Kundera
przełożył Leszek Engelking

Milan Kundera (urodził się 1 kwietnia 1929 w Brnie) – czeski i francuski pisarz i eseista znany przede wszystkim jako autor Nieznośnej lekkości bytu. Od grudnia 2009 honorowy obywatel miasta Brna.

Kundera urodził się w inteligenckiej rodzinie, jego ojciec był dyrektorem Akademii Muzycznej w Brnie. Od najmłodszych lat uczył się gry na fortepianie, studiował także muzykologię. Ukończył szkołę średnią w Brnie w 1948 roku. Potem studiował literaturę na Uniwersytecie Karola w Pradze. W 1950 roku z powodów politycznych musiał przerwać studia. Szkołę wyższą ukończył w 1952 roku.

Pisarz należał do pokolenia, które nie zaznało przedwojennej, wolnej Czechosłowacji. Jego dorastanie opierało się na doświadczeniach z lat wojny, z okupacji niemieckiej. To pchnęło go w kierunku poglądów marksistowskich, od 1948 był członkiem Czeskiej Partii Komunistycznej. W 1950 roku został usunięty z partii za działalność antypartyjną. Dla Kundery było to inspiracją do napisania powieści „Żart” (1967). Partia ponownie przyjęła go w 1957, po czym w 1970 ponownie usunęła go ze swoich struktur. Podobnie jak inni czescy intelektualiści, tacy jak Václav Havel, był zaangażowany w Praską Wiosnę.

Obecnie Milan Kundera odcina się od czeskiej kultury, nie zezwala na tłumaczenie swoich książek napisanych po francusku na język czeski. Wyraził jedynie zgodę na publikację swoich starszych dzieł.

Jego powieść „Żart” była satyrą na życie w komunistycznej Czechosłowacji. Ze względu na krytykę wobec sowieckiej interwencji w 1968 roku dzieła Kundery trafiły na czarną listę. Pisarz w 1975 roku wyemigrował do Francji. Tam opublikował „Księgę śmiechu i zapomnienia”.

W 1984 roku opublikował swoje najbardziej znane dzieło pod tytułem „Nieznośna lekkość bytu”. Opowiada ono o losie małżeństwa, któremu przychodzi wieść życie w Pradze w okresie Praskiej Wiosny. W 1988 roku Philip Kaufman dokonał ekranizacji tej książki, która okazała się sukcesem. Kundera nie był jednak z niej zadowolony; od tego momentu nie wyraził już zgody na przeniesienie żadnego swojego dzieła na ekran. W 1990 roku wydał „Nieśmiertelność” – pierwsza powieść napisana w języku francuskim, w której nad elementem politycznym przeważa element filozoficzny.

„Nieznośna lekkość bytu”.

Kundera nie jest uważany za pisarza politycznego. Wątki polityczne, znane z jego wczesnych dzieł, znikają z czasem na rzecz rozważań filozoficznych. Jego styl, inspirowany dziełami Nietzschego, daje się także odczuć u pisarzy młodego pokolenia.

Jego prace często odnoszą się do muzyki, Kundera zabiera też głos w sprawie czeskiego folku.

Prace tego pisarza były tłumaczone, między innymi na angielski, niemiecki, hiszpański, grecki i polski.