***

bieleją śniegi
przeczytaj to beze mnie już dorosła
o ty moja ajjaka
(to słowo twoje w twoim domu drugie)
ciemnością głowy szczerzy się oto
ciemność bez myśli naszej biednej Ziemi
tę małą książkę i na nowo
bieleją śniegi

14 listopada 1983

ZESZYT WERONIKI

Gennadij Ajgi

przełożył Józef Waczków

Giennadij Ajgi (czuwaskie Айхи Геннадий Николаевич, ros. Геннадий Николаевич Айги, urodził się 21 sierpnia 1934 roku, zmarł 21 lutego 2006). - czuwaski i rosyjski poeta, pisarz i tłumacz, szczególnie zasłużony dla rozwoju czuwaskiego języka literackiego a także promocji literatury i kultury czuwaskiej. Pisał zarówno po czuwasku, jak i po rosyjsku.

Od młodych lat pisał po czuwasku. W 1953 roku dostał się do Instytutu Literatury im. Gorkiego. Kontakty z Borysem Pasternakiem doprowadziły do zainteresowania się nim tajnych służb, pod naciskiem których Ajgi został w 1958 roku zwolniony z instytutu, oficjalnie za napisanie tomu wierszy nie odpowiadających realizmowi socjalistycznemu. Pod wpływem Pasternaka Ajgi zaczął pisać po rosyjsku, zdecydował się także pozostać w Moskwie i tu też w latach 1961-1971 pracował w muzeum Majakowskiego. 

Równolegle z oryginalną twórczością Ajgi zajmował się także przekładem poezji światowej na język czuwaski. W wyniku jego pracy powstały antologie Poeci Francji, Poeci Węgier, Poeci Polski. Wraz ze wzrostem popularności Ajgi został też swoistym ambasadorem kultury i literatury czuwaskiej na terenie ZSRR i poza nią. Począwszy od lat 60. utwory Ajgiego były tłumaczone na wiele języków i wydawane w różnych krajach, aczkolwiek jego debiutancki tom mógł ukazać się oficjalnie dopiero w 1991 roku, po upadku ZSRR.

Ajgi otrzymał szereg nagród i wyróżnień za swą twórczość i działalność translatorską, m.in. Nagrodę im. Pasternaka (2000, jako pierwszy), Nagrodę Akademii Francuskiej (1972, za przekład na czuwaski literatury francuskiej), Nagrodę Petrarki (1993), itp.

Utwory Ajgiego były tłumaczone także na język polski, w tomikach Noc pierwszego śniegu, przekł. J. Waczków, W. Woroszylski, Warszawa 1973; Pola - sobowtóry: wiersze 1954-1994, przekł. J. Waczków, W. Woroszylski, Warszawa 1994; Zeszyt Weroniki, przekł. J. Waczków, Warszawa 1995, czy Teraz, przekł. W. Woroszylski, Sejny 1995.