***

Stevanowi Raićkoviciowi (Poecie)

Może i życie moje we śnie wspominałem

(oklaski, kwiaty, z moją rzeźbą skwer),

a jako że już raz wisiałem

w tej pętli, w moim Angleterre,

tkwię, głupi komediant, w tym teatrze,

wszystko mu jedno, puszy się czy pada,

żyje, lecz słowo niczego nie zatrze,

bo to nie sen, lecz rzeczywistość gada.

1974

Izet Sarajlić
przełożył Marian Grześczak

Stevan Raičković urodził się w 1928 roku w Neresnicy (Serbia) w rodzinie nauczycielskiej. Naukę szkolną rozpoczął w Belej Crkvie, a maturę uzyskał w 1947 roku w Suboticy. Studia z zakresu literatury odbył na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Belgradzkiego. Wiersze drukować zaczął w siedemnastym roku życia. Zadebiutował w 1950 roku tomikiem wierszy Dzieciństwo. 

Poezję pisał i wydawał systematycznie przez całe swoje życie. Po debiutanckim tomiku ukazały się kolejno: Wiersze ciszy (1952), Ballada o zmierzchu (1955), Późne lato (1958), Cisa (1961), Kamienna kołysanka (1963), Wiersze (1964), Po rzece płynie statek (1967), Ułudy (1967), Zapiski (1971), Zapiski o czarnym Vladimirze (1971). Przypadkowe memuary (1978), Łamanie kołem (1981), Panońskie ptaki (1988), Monolog z Topoli (1988), Świat wokół mnie (1988), Wiersze z dziennika (1990), Fascykuł (2001). Poza tym wydał trzy tomy zapisków poetyckich i prozatorskich, dwa tomy prozy, dziewięć tomów eseistycznych i pamiętnikarskich, siedem książeczek poetyckich dla dzieci, które często były kilkakrotnie wznawiane. Był też świetnym tłumaczem poezji. Wydał m.in. Sonety Szekspira (1966), Sześciu poetów rosyjskich (1970), Sonety Petrarki do Laury (1974), Słowiańskie rymy (1976). W tej publikacji znalazły się wiersze poetów rosyjskich, białoruskich, polskich, czeskich, słoweńskich i macedońskich. Opublikował szereg esejów poświęconych poezji i poetom. W 2002 roku wydał autobiografię: Możliwe życie (Homo poeticus). Wybory jego wierszy pod tytułem Wiersze wydane były w 1963 r. (SKZ), w 1972 r. (MS i SKZ), w 1977 r. (Rad), w 1978 r. (SKZ), a pod tytułem Ułudy w 1968 r. (Prosveta). W 1998 roku Zavod za udžbenike (Zakład Podręczników) wydał mu dziesięciotomowe Dzieła zebrane. Wiersze Stevana Raičkovicia tłumaczono na wiele języków, a wybory ukazały się w językach rosyjskim, angielskim, czeskim, słowackim, polskim, węgierskim, bułgarskim, ukraińskim, słoweńskim, macedońskim i albańskim. Jest laureatem szeregu najbardziej prestiżowych nagród serbskich i jugosłowiańskich, przyznawanych mu od 1956 roku. W 1972 roku został członkiem korespondentem Serbskiej Akademii Nauk i Umiejętności, a dwa lata później członkiem rzeczywistym. Zmarł w Belgradzie 6 maja 2007 roku.